Veel vaarwegbeheerders introduceerden de laatste jaren het principe ‘ritsend bedienen’. Het doel hiervan is om op een zo efficiënt mogelijke manier twee objecten (bruggen of sluizen) te bedienen. Er zijn veel investeringen gedaan om ritsend bedienen mogelijk te maken op zogenaamde duowerkplekken. Maar wat levert ritsend bedienen nou eigenlijk op voor bedienaar, weggebruiker en vaarweggebruiker? vhp human performance zocht het uit op basis van praktijkgegevens. Wat blijkt? Ritsend bedienen bij bruggen levert vrijwel geen tijdswinst op. De wachttijd voor het landverkeer wordt zelfs aanzienlijk groter!
Het principe van ritsend bedienen bij bruggen
Tijdens brugbediening is er sprake van kritische bedienstappen en niet-kritische bedienstappen. Tijdens kritische bedienstappen mag de aandacht van de bedienaar niet verlegd worden naar een andere brug. Dit is onder andere het geval bij het neergaan van de afsluitbomen of bij het omhoog bewegen van het brugdek. De fase waarin het brugdek omhoog staat en de scheepvaart kan doorvaren, kenmerken we als een niet-kritische fase. De bedienaar mag dan in principe het bedienproces van een andere brug starten. Het hervatten van het eerste brugproces is pas weer toegestaan als de tweede brug in de niet-kritische fase verkeert. Deze wisselwerking tussen de bedienprocessen van twee bruggen (of sluizen) noemen we ritsend bedienen.
In de afbeelding is het principe van veilig ritsend bedienen schematisch weergegeven, waarbij de kritische bedienstappen in rood zijn aangegeven en de niet-kritische bedienstappen in groen. Bij elke wisseling naar de andere brug moet de bedienaar opnieuw begrip van het verkeersbeeld opbouwen. Dit vergt enige oriëntatietijd.
Tijdswinst nihil
vhp zocht voor twee standaard brugbedieningen uit hoeveel de tijdswinst bedraagt voor brugbedienaar, wegverkeer en vaarwegverkeer. Hierbij komen we tot de volgende conclusie:
- 3 minuten extra wachttijd voor het wachtend landverkeer
- ½ minuut tijdswinst voor de bedienaar
- 2 minuten tijdswinst voor het wachtend scheepvaartverkeer
Het wachtend landverkeer bij de eerste brug zal in dit geval enkele minuten stilstaan terwijl de scheepvaart al is gepasseerd. Dit leidt tot onbegrip en ongeduld bij het landverkeer. Wanneer de wachttijd van de scheepvaart, het landverkeer en de bedienaar even zwaar meetellen, is ritsend bedienen zelfs nadeliger dan serieel bedienen. Daarnaast levert ritsend bedienen de bedienaar vrijwel geen tijdswinst op.
Wanneer wél ritsend bedienen?
Ritsend bedienen is aanvankelijk bedoeld en bedacht voor het bedienen van sluizen. Afhankelijk van de hoeveelheid scheepvaart en het verval is er relatief veel niet-kritische bedientijd of wachttijd in verhouding tot de kritische bedientijd. Het kan dan tijdswinst voor de bedienaar opleveren om ritsend te bedienen. Ritsend bedienen bij bruggen heeft over het algemeen geen zin. Het kan wél zinvol zijn wanneer er sprake is van veel scheepvaartverkeer en geen landverkeer bij beide bruggen. Ook kan het tijdswinst opleveren om een brugbediening te starten tijdens het nivelleren van een sluis.
Denk daarom tijdig na over het nut van ritsend bedienen.
Meer weten over de risico’s, voordelen en nadelen van ritsend bedienen? Neem contact op met Karlien Berghman.
